Ziemniak (Solanum tuberosum) jest byliną z rodziny psiankowatych pochodzącą z centralnego Chile. Jest rośliną o krzaczastym kształcie, osiągającą wysokość 50-80 cm. Jej łodygi, po usunięciu zwane łętami, wyrastają z dolnej części i generują pędy podziemne, zwane stolonami, o długości 15-20 cm, których końce przekształcają się w bulwy.

Ziemniaki kwitną drobnymi kwiatami w kolorach białym, różowym lub fioletowym, a ich owocami są okrągłe, dwukomorowe, zielone jagody. Uprawiany był przez Inków już 12 tysięcy lat p.n.e. i został sprowadzony do Europy w XVI wieku. Do Polski trafił prawdopodobnie z wyprawy wiedeńskiej Jana III Sobieskiego, na początku hodowany jako roślina ozdobna, a od XVIII wieku – jako jadalna.

Bulwy ziemniaka zawierają około 75% skrobi i do 8% białka. Stanowią one wysokokaloryczne pożywienie, cenną paszę objętościową oraz surowiec przemysłowy w przemyśle ziemniaczanym i gorzelniczym. Należy jednak pamiętać, że ziemniak, podobnie jak większość roślin z rodziny psiankowatych, może być trujący, zwłaszcza zielone i kiełkujące części zawierające glikozyd – solaninę. Dlatego ziemniaki te należy gotować obrane i w dużych ilościach wody, aby rozpuścić glikozyd.

Dobry ziemniak spożywczy po ugotowaniu powinien być sypki, a nie kleisty, zachowując białą lub żółtą barwę. Zawartość skrobi wpływa na tę cechę – im więcej skrobi, tym bardziej kruche będą gotowane bulwy. Długo przechowywane ziemniaki tracą skrobię, co utrudnia ich gotowanie.

Bulwy ziemniaka są bogatym źródłem kalorii oraz witamin, głównie witaminy C, B1 i B2. W Polsce uprawia się około 30 spośród 2 tysięcy odmian ziemniaka, różniących się m.in. długością wegetacji, pokrojem i składem chemicznym bulw, oraz przeznaczeniem.

Sprawdzona już od lat smaczna przynęta na ryby

Ziemniaki jadalne, przemysłowe i pastewne znajdują swoje zastosowanie w wędkarstwie jako doskonała i ceniona przynęta selektywna. Kawałki kartofla o wielkości 1-2 cm lub pasta ziemniaczana mogą przyciągnąć takie ryby jak karasie, karpie, liny, leszcze, płoć, klenie i inne. Jest to jedna z najtańszych i łatwych do przygotowania przynęt. Istnieją jednak pewne preferencje co do odmian ziemniaków nadających się najlepiej do wędkowania. Odmiany ciemne, kleiste są preferowane, ponieważ z nich wycięte kawałki zachowują lepszą spoistość i trzymają się lepiej na haczyku. Jasne, mączyste odmiany częściej używane są jako zanęta lub do przygotowania ciasta ziemniaczanego.

W przypadku łowienia karpi, niektórzy wędkarze preferują mniejsze ziemniaki wielkości gołębiego jaja, które uzbraja się w haczyk lub kotwiczkę. Istnieją specjalne techniki, jak przewlekanie żyłki przez środek przynęty i wiązanie haczyka lub kotwiczki na jednym końcu. Ziemniaki na przynętę najlepiej gotować do momentu, gdy są miękkie, ale nie rozpadają się – to osiąga się doświadczalnie, sprawdzając ich konsystencję igłą. Po ugotowaniu ziemniaki hartuje się w zimnej wodzie. Na łowisku usuwa się skórkę, pozostawiając troszkę na końcu, aby umożliwić wbicie haczyka lub kotwiczki. Nie usunięta skórka zwiększa odporność kartofla na przerwanie przez haczyk. Dodatkowo można podłożyć krótkie źdźbło trawy pod tuk kolankowy, aby zwiększyć atrakcyjność przynęty.

Zanęta z dodatkiem ziemniaków

Ziemniaki w kawałkach lub duszone, mieszane z innymi składnikami, są doskonałymi zanętami na ryby karpiowate. Pasta z ziemniaków stanowi również świetny składnik ciast wędkarskich. Po ugotowaniu bulw w wodzie bez dodatków pozwala się im lekko ostygnąć, a następnie obiera ze skórek. Następnie przystępuje się do dokładnego rozgniatania. Podczas tego procesu dodaje się chleb, a pod koniec uzupełnia się masę różnymi zapachami. Na przykład dla karasi można dodać kilka kropli anyżku, a dla płoci i leszczy – czosnek. Czasami, aby uzyskać lepszą spoistość, dodaje się również drobno zmielonej owsianki (płatków owsianych).

Alternatywą może być także suszona kostka ziemniaczana. Pół szklanki kostek ziemniaczanych zalewa się wrzątkiem do poziomu 3/4 szklanki i zostawia pod przykryciem na półtorej godziny. Jeśli po tym czasie pozostaje jeszcze woda, można ją odlać. Suszony ziemniak nabierze tyle wody, ile potrzeba, stając się elastycznym, niemal gumowym. Kostka o wielkości około 1 cm dobrze trzyma się haczyka i skutecznie przyciąga ryby karpiowate. Na łowisko można ją zabrać w foliowym woreczku lub zamkniętym pudełku, co ułatwia przechowywanie i transport.